γράφει ο Δημήτρης Κουτζαμάνης, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας Συνιδρυτής της ΑΜΚΕ Μαθήματα Ζωής
Δουλεύοντας με γονείς παιδιών που νοσούν ή έχουν νοσήσει από καρκίνο, παρατηρώ την αύξηση της συναισθηματικής έντασης με την οποία βιώνουν τα συναισθήματα που συνδέονται με τον καρκίνο στον καιρό της πανδημίας. Υπάρχει εντονότερη ανησυχία για την πορεία της νόσου του παιδιού και περισσότερος φόβος και άγχος για το μέλλον. Η δυσκολία στη συγκέντρωση λόγω του στρες είναι πιο δύσκολη και ως αποτέλεσμα μπορεί να υπάρξει αναβλητικότητα, θυμός, παραίτηση, δυσκολίες στον ύπνο κ.α.
Η αλλαγή αυτή σχετίζεται άμεσα τόσο με την πανδημία, όσο και με την συνειδητοποίηση της απώλειας του ελέγχου πάνω στη ζωή και το πόσο απρόβλεπτη αυτή είναι. Πριν την πανδημία, ακόμα και όταν η πορεία της υγείας του παιδιού βρισκόταν σε μια δύσκολη φάση, πολλοί γονείς διαχειρίζονταν το άγχος τους χρησιμοποιώντας μικρά καθημερινά τελετουργικά, όπως η θερμομέτρηση, η εστίαση στις κινήσεις του παιδιού, στο χρώμα της επιδερμίδας του, στην όρεξη του, στη διάθεση του κ.α. Με τον τρόπο αυτό υπήρχε η αίσθηση ότι θα μπορέσουν να αναγνωρίσουν μια αλλαγή, ένα σημάδι που θα υποδήλωνε ότι κάτι δεν πάει καλά και θα προλάβουν, εν τη γενέσει, μια τυχόν παρενέργεια ή υποψία για επανεμφάνιση της νόσου.
Όλα αυτά τα μικρά τελετουργικά όμως, λαμβάνανε χώρα σε μια εποχή που υπήρχε μια «αίσθηση κανονικότητας» που ενίσχυε την πεποίθηση του ελέγχου στην πορείας της υγείας του παιδιού. Η ζωή όμως, μέσα από μικρές και μεγάλες ανατροπές έρχεται για μια ακόμα φορά να υπενθυμίσει μια σημαντική αλήθεια, ότι δεν έχουμε τον έλεγχο της. Και η βαθύτερη κατανόηση αυτής της αλήθειας, γιγαντώνει το άγχος, που αν δεν βρει μια διέξοδο, αν δεν μιλήσουμε ανοιχτά για αυτό, διοχετεύεται σε άλλες εκφράσεις της ζωής μας.
Είναι ευθύνη μας να διαχειριστούμε την απώλεια αυτή. Είναι μια απώλεια συμβολική μεν, τόσο ισχυρή δε, που αν την αγνοήσουμε, θα στερήσουμε από τον εαυτό μας τη δυνατότητα να θρηνήσει και να μεγαλώσει. Το να ανακαλύψουμε ότι «δεν έχουμε» τον έλεγχο ενώ στην αρχή μπορεί να μας εκθέσει σε μεγάλο άγχος ταυτόχρονα μπορεί να μας ανακουφίσει και να μας κάνει να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο μας στη ζωή ξεκινώντας από την ταπεινή αλήθεια ότι είμαστε απλά…άνθρωποι.
