Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Ας μιλήσουμε λίγο για τη θεραπεία! 

Οι διάφορες μορφές θεραπειών

Η θεραπεία που θα λάβει το παιδί σας εξαρτάται από το είδος καρκίνου που έχει. Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά είδη θεραπειών. Θα αναφερθούμε παρακάτω σε αυτές που χρησιμοποιούνται συχνότερα.  Ο θεράπων ιατρός θα σας δώσει συγκεκριμένες οδηγίες για το ποια θεραπεία είναι ενδεδειγμένη για το συγκεκριμένο νόσημα που έχει το παιδί σας, σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα θεραπειών, που έχουν οριστεί και χρησιμοποιούνται και από τα Ογκολογικά Κέντρα των άλλων χωρών του εξωτερικού.

Επίσης, θα σας δοθεί σε έντυπη μορφή το πλάνο θεραπείας του παιδιού σας, το οποίο θα έχει πληροφορίες, όπως:

• Το είδος της θεραπείας που θα λάβει
• Πόσο συχνά θα λαμβάνει την θεραπεία
• Πόσο θα διαρκέσει
• Ποιες εξετάσεις θα πρέπει να γίνουν πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τη θεραπεία
•  Πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες
• Στοιχεία επικοινωνίας με τους θεράποντες ιατρούς και όλη την  ογκολογική ομάδα που θα αναλάβει το παιδί σας.

Ύστερα, αφού σας δοθεί το πλάνο θεραπείας και απαντηθούν οι απορίες σας σχετικά με το νόσημα του παιδιού σας, θα σας δοθεί ένα έντυπο συγκατάθεσης, σύμφωνα με τους κανόνες προσωπικών δεδομένων (GDRP). Υπογράφοντας αυτό το έντυπο, δίνετε ουσιαστικά τη συγκατάθεσή σας για να αρχίσει η χορήγηση της θεραπείας στο παιδί σας. Επίσης μπορεί να σας δοθούν και άλλα έντυπα για ερευνητικά πρωτόκολλα, στα οποία μετά από τη δική σας συναίνεση, γίνεται η προσπάθεια φύλαξης δειγμάτων του παιδιού (αίματος ή μυελού ή του ιστού που πάσχει), ώστε να αξιοποιηθούν για ερευνητικούς λόγους, για ανεύρεση ίσως των αιτιών που οδήγησαν στο νόσημα, αλλά και πιθανών εξειδικευμένων θεραπειών.

Χημειοθεραπεία

Χημειοθεραπεία είναι η χρήση αντι-καρκινικών φαρμάκων («κυτταροτοξικών»), που στόχο έχουν να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα. Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα αναγνωρίζουν κύτταρα που πολλαπλασιάζονται γρήγορα, όπως είναι τα καρκινικά κύτταρα, αλλά και κάποια φυσιολογικά κύτταρα, όπως εκείνα στη στοματική κοιλότητα, στο γαστρεντερικό σύστημα, στις τρίχες των μαλλιών, αλλά και στο μυελό τον οστών. Και σε αυτό οφείλονται και πολλές από τις παρενέργειες της χημειοθεραπείας, όπως οι πληγές στο στόμα, η τριχόπτωση, η κόπωση, κ.α. Όμως το σημαντικό είναι ότι αφού ολοκληρωθεί η θεραπεία, τα φυσιολογικά κύτταρα που επλήγησαν από τη χημειοθεραπεία, αναρρώνουν και επανέρχονται στην προηγούμενη κατάσταση τους.

Η χημειοθεραπεία δίνεται σε τακτά επαναλαμβανόμενα διαστήματα, που ονομάζονται «κύκλοι». Οπότε υπάρχει η περίοδος θεραπείας και η περίοδος «ξεκούρασης», στην οποία το παιδί δε θα λαμβάνει κάποιο φάρμακο, αλλά είναι πολλή σημαντική για την ανάρρωση του οργανισμού του. Αυτοί οι κύκλοι χημειοθεραπειών διαφέρουν από νόσημα σε νόσημα, για αυτό και θα λάβετε σε έντυπη μορφή το πλάνο θεραπείας του παιδιού σας με τα χρονικά διαστήματα και τους συνολικούς κύκλους χημειοθεραπείας.

Με ποιους τρόπους μπορεί να χορηγηθεί;

Η χημειοθεραπεία μπορεί να δοθεί με διαφορετικούς τρόπους. Είτε από του στόματος (ως σιρόπι, ταμπλέτα, κάψουλα), είτε με ενέσιμη μορφή. Οι ενέσεις μπορεί να είναι ενδοφλέβιες, όπως στις περισσότερες περιπτώσεις, ενδομυϊκές, υποδόριες, ή ακόμα και ενδορραχιαίες, όταν πρέπει να χορηγηθεί φάρμακο στο νωτιαίο μυελό που βρίσκεται στη σπονδυλική στήλη, με στόχο να φτάσει το φάρμακο στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα – στον  εγκέφαλο και να τον προστατέψει.

Η ενδοφλέβια χορήγηση χημειοθεραπείας, μπορεί να γίνει είτε μέσω φλεβικών καθετήρων  που τοποθετούνται στο παιδί, μόνο για μερικές ημέρες, είτε μέσω «κεντρικού καθετήρα». Ο κεντρικός καθετήρας τοποθετείται σε περιβάλλον χειρουργείου, εισέρχεται σε μεγάλη κεντρική φλέβα και μπορεί να παραμείνει στη θέση αυτή για αρκετούς μήνες, έως και έτη σε ορισμένες περιπτώσεις. Είναι πολύτιμα εργαλεία, καθώς χρησιμεύουν, όχι μόνο για τη χορήγηση των διαφόρων φαρμάκων καθημερινά, αλλά και ως οδός για τη λήψη αίματος για εργαστηριακές εξετάσεις, χωρίς να χρειάζεται να «τρυπηθεί» το παιδί.

Ανεπιθύμητες ενέργειες της χημειοθεραπείας

Όπως αναφέρθηκε, η χημειοθεραπεία δρα σκοτώνοντας κύτταρα που πολλαπλασιάζονται με γρήγορους ρυθμούς κι ανάμεσα τους βρίσκονται και φυσιολογικά κύτταρα του οργανισμού. Σε αυτό το μηχανισμό στηρίζονται και οι περισσότερες παρενέργειες που μπορεί να προκαλέσει.

Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες της χημειοθεραπείας αφορούν:

• Το μυελό τον οστών

Ο μυελός τον οστών είναι το εργοστάσιο παραγωγής όλων των κυττάρων του αίματος, τα οποία είναι τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια. Επειδή τα κύτταρα εκεί παράγονται με μεγάλους ρυθμούς, αποτελούν έναν εύκολο στόχο της χημειοθεραπείας.

Έτσι όταν πλήττεται ο μυελός των οστών έχουμε αρχικά μειωμένη παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Το παιδί έχει αναιμία, δείχνει ωχρό στην όψη, κουράζεται εύκολα και δεν έχει πολλές αντοχές. Όταν η αιμοσφαιρίνη πέφτει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, τότε χρειάζονται μεταγγίσεις με αίμα.

Όταν επηρεάζεται η παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων, τα οποία είναι οι πολεμιστές που διαθέτει το σώμα μας για να αντιμετωπίσει τα μικρόβια, τότε το επακόλουθο είναι το παιδί να μην έχει καλή άμυνα και να είναι ευαίσθητο σε διάφορες λοιμώξεις. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν, τις περιόδους που το παιδί έχει χαμηλά επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων να είμαστε σε επιφυλακή και να επικοινωνήσουμε άμεσα με το νοσοκομείο και το θεράποντα ιατρό, αν το παιδί εμφανίσει πυρετό ή άλλα συμπτώματα και  δεν είναι σε καλή κατάσταση (βλ. σελ). Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, καθώς μια λοίμωξη που για έναν υγιή άνθρωπο θα ήταν πολύ ήπια, για ένα παιδί που έχει μειωμένη άμυνα, μπορεί να αποβεί επικίνδυνη, για αυτό χρειάζεται η στενή συνεργασία γονέα-ιατρού. Επίσης, αν το παιδί έχει πολύ χαμηλά επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων, είναι πολύ πιθανό να αναβληθεί η χημειοθεραπεία του για κάποιες μέρες μέχρι να αναρρώσει ο οργανισμός του.

Όταν πλήττεται η παραγωγή των αιμοπεταλίων, τότε το παιδί μπορεί να εμφανίσει μώλωπες (μελανιές) χωρίς να έχει χτυπήσει κάπου, αιμορραγίες, όπως αιμορραγία στη μύτη, ή στο στόμα και εξανθήματα αιμορραγικά στο δέρμα του. Τότε πολύ πιθανό είναι να χρειαστεί το παιδί μετάγγιση με αιμοπετάλια.

• Το γαστρεντερικό σύστημα

Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα συχνά προκαλούν:

–Ναυτία, εμέτους. Οι έμετοι είναι ένα αντανακλαστικό του οργανισμού μας, με στόχο να αποβληθούν τοξικές ουσίες. Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα λοιπόν, ως κυτταροτοξικά φάρμακα, αποτελούν ερέθισμα για την πρόκληση ναυτίας και εμέτων.

Για αυτό το λόγο, τόσο κατά τη διάρκεια της νοσηλείας, όσο και κατά τη συνέχιση της θεραπείας στο σπίτι, θα χορηγούνται στο παιδί σας ειδικά αντιεμετικά φάρμακα, προκειμένου να προληφθούν ή να ελεγχθούν τα συμπτώματα αν παρουσιαστούν. Αυτά τα σκευάσματα θα πρέπει να τα έχετε δηλαδή και στο σπίτι, ώστε να τα χορηγείτε ως από του στόματος αγωγή, προληπτικά τις ημέρες της χημειοθεραπείας ή θεραπευτικά, σε περίπτωση που το παιδί εμφανίσει συμπτώματα.

–Μειωμένη όρεξη για φαγητό, αλλαγές στην αίσθηση της γεύσης,  κι έτσι μπορεί να παρατηρηθεί απώλεια βάρους προσωρινά. Τα μικρά και συχνά γεύματα, ίσως και με κάποια από τα αγαπημένα του φαγητά, είναι μια καλή λύση για αυτή την περίοδο. (βλ. κεφάλαιο διατροφή).

– Στοματίτιδα,  δηλαδή πληγές, άφθες στο στόμα, τα ούλα, τη γλώσσα. Αυτές οι πληγές είναι συνήθως επώδυνες και μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση και την όρεξη για φαγητό του παιδιού. Προκειμένου να τις καταπολεμήσουμε, είναι απαραίτητη η καθημερινή περιποίηση και η σωστή στοματική υγιεινή, χορηγούνται όμως και ειδικά στοματικά διαλύματα για πλύσεις.

– Δυσκοιλιότητα/ διάρροια, καθώς τα φάρμακα μπορούν να αλλάξουν την κινητικότητα του εντέρου κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Σε περίπτωση διαρροιών είναι καλό να χορηγούνται πολλά υγρά στο παιδί, κι αν τα συμπτώματα επιμένουν χρειάζεται να γίνει επικοινωνία με το νοσοκομείο και τους θεράποντες ιατρούς.

Σε περίπτωση δυσκοιλιότητας, ο θεράπων ιατρός θα χορηγήσει στο παιδί σας ειδικά σκευάσματα που θα βοηθήσουν την κινητικότητα του εντέρου.

• Τριχόπτωση- Απώλεια μαλλιών

Είναι από τις πιο γνωστές παρενέργειες της χημειοθεραπείας, που ανησυχούν ιδιαιτέρως τους γονείς. Σε κάποια παιδιά μπορεί να πέσουν όλα τα μαλλιά, σε κάποια μπορεί απλά να γίνουν πάρα πολύ λεπτά και εύθραυστα. Επίσης, η απώλεια τριχών αφορά όχι μόνο το κεφάλι, αλλά και τις βλεφαρίδες και τα φρύδια. Βέβαια να γνωρίζετε, ότι μέσα σε κάποιους μήνες από την ολοκλήρωση της θεραπείας, τα μαλλιά του παιδιού σας θα ξαναβγούν, ίσως με διαφορετικό χρώμα, ή με διαφορετική μορφή.

Οι διαθέσιμες λύσεις έως τότε είναι: μπαντάνες, καπέλα, περούκες. Το σημαντικό είναι να εξηγήσετε από πριν στο παιδί, μαζί και με την ομάδα των ψυχολόγων μας, τί πρόκειται να συμβεί, ώστε να είναι προετοιμασμένο, καθώς και να βρείτε μαζί πώς θα το διαχειριστείτε με τον καλύτερο τρόπο.

Κάτι που ακόμη πρέπει να γνωρίζετε, είναι ότι η χημειοθεραπεία γενικά μπορεί να επηρεάσει με διάφορους τρόπους τον οργανισμό, για αυτό και το παιδί σας θα χρειαστεί να ελέγχεται συχνά με εξετάσεις όπως οφθαλμολογική, καρδιολογική, υπέρηχοι, ακουολογικός έλεγχος σε χρονικά διαστήματα που θα κρίνουν οι θεράποντες ιατροί.

• Γονιμότητα

Η χορήγηση συγκεκριμένων χειοθεραπευτικών φαρμάκων, η ακτινοθεραπεία κυρίως στην κοιλιακή χώρα, αλλά και στον εγκέφαλο ή το κεντρικό νευρικό σύστημα, ενδέχεται να επηρεάσει τη γονιμότητα. Υπάρχουν συγκεκριμένα νοσήματα (όπως, το λέμφωμα Hodgkin), στα οποία μπορεί να προκύψει θέμα υπογονιμότητας. Γι’ αυτό και πλέον υπάρχουν κάποιοι τρόποι διαφύλαξης της γονιμότητας, πρίν από την έναρξη της θεραπείας, οι οποίοι εφαρμόζονται και στην Ελλάδα, και για τους οποίους θα ενημερωθείτε στη διάγνωση από τους θεράποντες ιατρούς.

Ακτινοθεραπεία

H ακτινοθεραπεία λειτουργεί μέσω ακτίνων υψηλής ενέργειας, οι οποίες, στοχεύοντας σε συγκεκριμένο μέρος του σώματος νεκρώνουν τα καρκινικά κύτταρα που βρίσκονται εκεί, με την προσπάθεια να γίνει η λιγότερο δυνατή βλάβη στα γύρω φυσιολογικά κύτταρα.

Η ακτινοθεραπεία γίνεται σε εξειδικευμένο «Ακτινοθεραπευτικό Τμήμα». Οι συνεδρίες είναι καθημερινές και διαρκούν λίγες ώρες, ενώ η συνολική διάρκεια της θεραπείας είναι κάποιες εβδομάδες και βέβαια κυμαίνεται ανάλογα με το είδος του καρκίνου που έχει το  παιδί.

Πριν την έναρξη της ακτινοθεραπείας, γίνονται κάποιες αρχικές επισκέψεις του παιδιού στο Ακτινοθεραπευτικό Τμήμα, προκειμένου να γίνει ο σχεδιασμός της θεραπείας.  Αυτό γίνεται μέσα από διενέργεια Αξονικής Τομογραφίας, όπου θα ληφθούν συγκεκριμένες εικόνες της περιοχής που πρέπει να ακτινοβοληθεί, καθώς και μέσα από σημάδια που θα τοποθετήσει ο ακτινοθεραπευτής στο κάθε παιδί, ώστε να υπολογίζεται με την ίδια ακρίβεια κάθε φορά το πεδίο ακτινοβόλησης. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ειδική μάσκα-στολή, η οποία θα κρατά ακίνητο το μέρος που θα ακτινοβοληθεί, κατά τη διάρκεια των συνεδριών.

Η ακτινοθεραπεία δεν είναι επώδυνη, αλλά το παιδί σας θα χρειαστεί να παραμείνει ακίνητο για λίγα λεπτά, όσο χορηγείται η θεραπεία. Για αυτό το λόγο, στα μικρά παιδιά είναι πιθανό να χορηγηθεί γενική αναισθησία. Επίσης το παιδί μπορεί κανονικά να έρθει σε επαφή με κόσμο μετά τις συνεδρίες του, καθώς δεν ακτινοβολεί στους γύρω του.

Ανεπιθύμητες ενέργειες της ακτινοθεραπείας

• Το παιδί μπορεί να αισθάνεται κόπωση κατά τη διάρκεια των συνεδριών, η οποία μπορεί να διαρκέσει μερικές εβδομάδες μετά το τέλος της ακτινοθεραπείας.
• Μπορεί να έχει μειωμένη όρεξη για φαγητό, ναυτία , τάση προς έμετο. Είναι πολύ σημαντικό να έχετε στο σπίτι τα ειδικά αντιεμετικά σκευάσματα που θα σας συνταγογραφήσει ο θεράπων ιατρός.
• Μπορεί να επηρεαστεί η καλή λειτουργία του μυελού των οστών, κι έτσι να έχουμε πτώση στις σειρές του αίματος, δηλαδή αναιμία, χαμηλά αιμοπετάλια, χαμηλά λευκά αιμοσφαίρια, σε επίπεδα τέτοια που το παιδί να χρειάζεται υποστήριξη, όπως μετάγγιση. Για αυτό το λόγο, κατά τη διάρκεια της ακτινοθεραπείας, είναι πολύ σημαντικό να γίνονται τακτικές αιματολογικές εξετάσεις.
• Συχνά παρατηρούνται δερματικές αντιδράσεις, όπως ερυθρότητα, κνησμός, ερεθισμός στην περιοχή της ακτινοβόλησης. Συνήθως εμφανίζονται μετά από 2-3 εβδομάδες από την έναρξη των ακτινοθεραπειών και με την κατάλληλη αγωγή και τοπική φροντίδα του δέρματος μπορούν να υποχωρήσουν.

Υπάρχουν και μακροχρόνιες παρενέργειες της ακτινοθεραπείας, οι οποίες μπορούν να εξελιχθούν σταδιακά, μήνες ή και χρόνια μετά το τέλος της θεραπείας. Ένα παράδειγμα είναι η επίδραση της ακτινοβολίας στην σωματική, αλλά και νευρογνωσιακή ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού.

Χειρουργείο

Η χειρουργική επέμβαση είναι η πιο σημαντική θεραπευτική λύση για πολλούς όγκους συμπαγών οργάνων. Να αφαιρεθεί δηλαδή, όσο το δυνατόν γίνεται από το κομμάτι του όγκου. Το παιδί σας μπορεί να χρειαστεί να λάβει χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία πρώτα, ώστε να σμικρυνθεί ο όγκος και μετά να ακολουθήσει η χειρουργική εξαίρεση. Επίσης, αναλόγως το είδος του όγκου, μπορεί μετά το χειρουργείο να ακολουθήσει περαιτέρω χημειοθεραπεία , ώστε να νεκρωθούν τυχόν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα.  Το θεραπευτικό σχήμα που είναι κατάλληλο για την περίπτωση του παιδιού σας, ορίζεται σύμφωνα με συγκεκριμένα πρωτόκολλα που έχουν δημιουργηθεί για το κάθε νόσημα και ακολουθούνται από τις χώρες του εξωτερικού.

Τα είδη του χειρουργείου είναι :

• Βιοψία, όταν χρειάζεται να ληφθεί ένα μέρος του όγκου, ώστε να τεθεί η διάγνωση από το Παθολογοανατομικό Τμήμα.
• Χειρουργική εξαίρεση του όγκου, είτε πλήρης, είτε μερική.
•  Όταν η επέμβαση αφορά όγκο εγκεφάλου και είναι νευροχειρουργική, μπορεί να χρειαστεί κάποια τομή στο κρανίο (κρανιοτομή) και αφαίρεση όσο το δυνατόν περισσότερου τμήματος του όγκου.

Μετά το χειρουργείο, μπορεί να παρατηρηθεί πόνος στο σημείο του χειρουργείου, για αυτό και χορηγούνται ειδικά παυσίπονα. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες εξαρτώνται από το είδος του χειρουργείου, το μέγεθος και την εντόπιση του όγκου, για αυτό και οι θεράποντες ιατροί μαζί με τη χειρουργική ομάδα θα σας ενημερώσουν πριν το χειρουργείο για τις πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες, ώστε να είστε σωστά ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι.

Συλλογή πολυδύναμων αιμοποιητικών κυττάρων περιφερικού αίματος / Μεταμόσχευση  μυελού τον οστών

Η μεταμόσχευση μυελού των οστών, καθώς και η συλλογή πολυδύναμων αιμοποιητικών κυττάρων από το περιφερικό αίμα, είναι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται μόνο σε συγκεκριμένα είδη καρκίνου, και υπό κάποιες προϋποθέσεις και  έχουν ως στόχο να συλλεχθούν και να χρησιμοποιηθούν κάποια πολύ σημαντικά κύτταρα, τα «πολυδύναμα» αιμοποιητικά κύτταρα, που έχουμε όλοι οι άνθρωποι. Τα περισσότερα «πολυδύναμα αιμοποιητικά κύτταρα» βρίσκονται στο μυελό των οστών, αλλά υπάρχουν και κάποια στο περιφερικό αίμα που κυκλοφορούν σε όλο το σώμα.

Στην αυτόλογη μεταμόσχευση, χρησιμοποιούμε τα ίδια τα κύτταρα του παιδιού που είχαμε συλλέξει, πριν αυτά καταστραφούν από τις υψηλές δόσεις χημειοθεραπείας ή/και ακτινοβολίας που θα ακολουθήσουν. Από αυτά τα κύτταρα στην πορεία θα προκύψουν πάλι τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια, τα αιμοπετάλια, με αποτέλεσμα να αναγεννηθεί ο οργανισμός ξανά μετά το πέρας των θεραπειών.

Στην αλλογενή μεταμόσχευση, χρησιμοποιούνται προτιμότερα «πολυδύναμα κύτταρα» από κάποιο συμβατό μέλος της οικογένειας, ή αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, χορηγούνται κύτταρα από μη-συγγενή, συμβατό δότη.

Λίγα λόγια για τη διαδικασία

Το παιδί θα λάβει τα πολυδύναμα κύτταρα, μέσα από φλεβικό καθετήρα, όπως γίνεται και στις μεταγγίσεις. Η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει από 1-5ώρες. Θα χρειαστεί να νοσηλευτεί σε ένα ειδικό τμήμα του Ογκολογικού Νοσοκομείου, το τμήμα της «Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών», για ένα χρονικό διάστημα μέχρι να ανακάμψει ο οργανισμός του και θα βρίσκεται σε στενή παρακολούθηση, λόγω του κινδύνου εμφάνισης λοιμώξεων μέχρι να αναρρώσει πλήρως.

Μετά από αυτόλογη μεταμόσχευση, μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες μέχρι να αναρρώσει πλήρως, ενώ μετά από αλλογενή μεταμόσχευση, το διάστημα αυτό μπορεί να είναι και 1-2 έτη.

Ανεπιθύμητες ενέργειες

Ο θεράπων ιατρός θα σας αναλύσει εκτεταμένα τις ανεπιθύμητες ενέργειες που αφορούν τη μεταμόσχευση για το συγκεκριμένο νόσημα που έχει το παιδί σας. Με λίγα λόγια όμως, να θυμάστε ότι:

• Το παιδί θα είναι ευπαθές σε λοιμώξεις, με αποτέλεσμα την απαραίτητη προφυλακτική και θεραπευτική χρήση αντιβιοτικών.
• Μπορεί να παρουσιάζει κόπωση, ναυτία, εμέτους, μειωμένη όρεξη για φαγητό.
• Μπορεί να χρειάζεται μεταγγίσεις με ερυθρά αιμοσφαίρια, ή αιμοπετάλια.
• Υπάρχει πιθανότητα να αναπτυχθεί κάποια μια επιπλοκή μετά την αλλογενή μεταμόσχευση, όπου τα κύτταρα του δότη επιτίθενται στα κύτταρα του λήπτη, με αποτέλεσμα τη βλάβη διαφόρων οργάνων. Χρησιμοποιούνται διάφορα φάρμακα για να μειώσουν τον κίνδυνο να συμβεί μια τέτοια επιπλοκή.

Ανοσοθεραπεία

Η ανοσοθεραπεία χρησιμοποιεί φάρμακα που διεγείρουν και δυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού, ώστε να μπορέσει να πολεμήσει τον καρκίνο πιο αποτελεσματικά. Η ανοσοθεραπεία μπορεί να δράσει συνδυαστικά με άλλες θεραπείες, όπως η χημειοθεραπεία, ή και/η ακτινοθεραπεία.

Στοχευμένες θεραπείες

   Ένα νεότερο όπλο στη μάχη κατά του καρκίνου είναι οι μοριακά στοχευμένες θεραπείες. Είναι εξατομικευμένες με βάση το συγκεκριμένο νόσημα και τα μοριακά χαρακτηριστικά του κάθε όγκου.  Κάποια φάρμακα έχουν ήδη δοκιμασθεί και χρησιμοποιούνται, ενώ άλλα βρίσκονται υπό δοκιμή. Περισσότερες λεπτομέρειες μπορεί να σας δώσει ο θεράπων ιατρός σας για το κατά πόσον υπάρχουν στοχευμένες θεραπείες στη δική σας περίπτωση.

Κλινικές δοκιμές

Οι θεραπείες που δίνονται ως πρώτη γραμμή για την αντιμετώπιση του καρκίνου στα παιδιά είναι εκείνες που έχουν εγκριθεί από ένα σύνολο ειδικών, ως οι πιο κατάλληλες και αποδεκτές για το συγκεκριμένο είδος καρκίνου.

Οι κλινικές μελέτες/κλινικές δοκιμές είναι είδος ερευνητικών μελετών, που εξετάζουν καινούργιες θεραπευτικές προσεγγίσεις για ένα συγκεκριμένο νόσημα. Είτε συγκρίνουν μια νέα θεραπεία με την παλαιότερη, είτε βελτιωμένους τρόπους χορήγησης της γνωστής θεραπείας, συγκρίνοντάς τους με τους προηγούμενους, με στόχο τη μέγιστη κατά το δυνατό αποτελεσματικότητα της θεραπείας και τις λιγότερες παρενέργειες. Δεν είναι λίγοι οι παιδιατρικοί ογκολογικοί ασθενείς που λαμβάνουν καινούργιες θεραπείες, μέσα από τη συμμετοχή τους σε κλινικές μελέτες. Έτσι, οι κλινικές μελέτες βοηθούν να υπάρξει πρόοδος στη θεραπεία των διάφορων μορφών καρκίνου στην παιδική ηλικία και σε πολλές περιπτώσεις, να υιοθετηθούν καινούργια φάρμακα που θα μετέπειτα θα ενσωματωθούν στα πρωτόκολλα θεραπείας πρώτης γραμμής αγωγή.